“schoolkeuze-vrijheid en duur vervoer” kost gemeente veel geld bij leerlingenvervoer

HOLTEN/RIJSSEN – Het leerlingenvervoer is het vervoer naar het speciaal onderwijs en dit gaat om verschillende groepen van leerlingen; leerlingen die langzamer leren, met gedragsproblemen, verstandelijke beperkingen, of met een lichamelijke of zintuiglijke beperking.

Onze gemeente heeft een relatief groot aantal leerlingen met vervoer naar onderwijsinstellingen met religieuze of levensbeschouwelijke grondslag. Deze schoolkeuze-vrijheid is een grondwettelijk recht maar betekent in de praktijk dat grote afstanden met duur vervoer gereden worden.
 
De kosten voor aangepast vervoer zijn in de afgelopen 3 jaar gestegen van een gebudgetteerde € 0.8 miljoen naar een “realisatie” van € 1.4 miljoen. Een overschrijding van 69% bij een leerlingenstijging van 17%. Het landelijk gemiddelde ligt rond de € 2.500, voor onze gemeente zijn de kosten voor vervoer per persoon € 5.900! De VVD Rijssen-Holten heeft niet de intentie om het aantal aanvragen doelbewust terug te brengen maar maakt zich grote zorgen om de beheersbaarheid van dit onderwerp. Als gemeente moeten we helaas overal op bezuinigen. Verenigingen en stichtingen wordt de broekriem aangetrokken maar een bijna oncontroleerbare uitstroom voor leerlingenvervoer blijft zorgen voor verliezen.  
 
Hoe krijgen we beter inzicht en grip op deze continue stijging? Er zijn acties ondernomen, bezuinigingsdoelstellingen neergelegd maar deze waren onrealistisch. Opstappunten hebben geleid tot een verkorting van de reistijd en een vermindering van de kilometers. Helaas blijven de stijgingen doorgaan. Er zijn verkennende gesprekken opgestart om dependances van speciaal onderwijs binnen onze gemeentegrens te krijgen. De eerste indruk uit deze gesprekken geven helaas niet veel hoop.

Binnen haar mogelijkheden is de gemeente wel actief. Dit jaar is het beleid in toekenning veranderd en wordt er gekeken naar wat een leerling, passend bij zijn/haar beperking, aan kan. Fiets en openbaar vervoer worden in de afwegingen meegenomen, het duurdere taxivervoer wordt als een van de laatste opties bekeken. De vervoerskosten worden op verzoek van de VVD als zelfstandige post in de boekhouding opgenomen zodat controle eenvoudiger wordt. De stijging in kosten moet minstens tot staan worden gebracht!

De opties voor de gemeente beginnen een beetje uitgeput te raken, willen we tenminste alle noodzakelijke aanvragen kunnen blijven honoreren. Een van de laatste opties is toch de bewustwording bij de aanvragers terug te leggen: een eigen bijdrage invoeren. De VVD is niet enthousiast voorstander omdat deze maatregel juist ook de aanvragers gaat raken die het vervoer echt nodig hebben. De eigen bijdrage zal voor de gemeente ook geen direct geld opleveren want de administratiekosten heffen de inkomsten op. Het beoogde effect is wel dat men bewuster bezig gaat met de aanvraag en dat er daardoor mogelijk minder nieuwe aanvragen bij zullen komen.  
 
In de komende raadsvergadering van december wordt een kritisch rapport van de rekenkamer over leerlingenvervoer behandeld met een groot aantal aanbevelingen. De VVD fractie zal elk van deze aanbevelingen beoordelen waarbij de leerling voorop staat maar ook de balans tussen individueel en gemeenschappelijk belang wordt meegenomen. Op dit moment draagt namelijk elke inwoner jaarlijks € 37 bij aan leerlingenvervoer. De kosten per leerling wijken zo fundamenteel af van het landelijk gemiddelde dat dit “vervoer met een gouden rand” kan worden genoemd.