De wind trek een spoor oaver de kôôle vlakte. De daag’n bint rap körter ewörd’n. Het dorre làànd lig ter verloat’n biej. Het lik wal of de boer’n in ne deep’n wintersloap bint. Hier en doar zeej’ een lechje flikker’n. ‘N ôôld’n Voorsboer klept vuur de tweede kèèr met zien emmer noar de melkbusse. Het zit er bienoa wier op. Nog èèm’n ’n ôôld’n bleskop en dan is ’t melk’n wier e doane. Hij nèimp toch èèrs mà ne môônd vol koffie. Hij hef de tied. Doar drif ‘m eigenlijk niks meer. Een beesje of wat hef e al oaver edoane an zien kammeroad Derk van de Kleiwèire. Het gemood schöt ‘m vol at e de leuige stool biej de kachel zut stoan. Zien Janneuik’n is van ’t vuurjoar hen e goane en hij is mooderziel allèène achter e blèèm’n op de boer’nstèè, woet ze zôvölle gelukkige joar’n met mekaar hadd’n ehad. Hij strôômpelt met zien zwakke gestel wier noar de delle en zög ziene plaatse ôônder de ôôle kouw.
Nog ne wekke of wat dan löp het joar op zien èine. Hij zut er tèèg’nop, de èèrste Karsdaag’n zôônder zien Janneuik’n, hèèmoal àllèène. Hij begrip hèèl good det het zô neet länger vedan kan goan. Hij hopt er nog altied op det Albert trugge kump um biej ‘m te goan wônn’n. Woerumme, die scheiding, zô onverwach. Het maakt ’n armood allèène mà grötter en doarduur zut e de bèire kleintjes ôk lange neet zô völle meer. Albert den stiefkop!! Dan beseft e det Albert uut hetzelfde hoolt is eschnèène as hijzelf.
Honderd kilometer veerderop zit Albert te prakkezèèr’n. Hals oaver kop bint ze vôt egoane, noar die onmeunige ruzie met vaa. Vaa wol op de ôôlderwetse meniere vedan en Albert wol het spulleke biej det van zien schôônvaa antrekk’n. ’N ôôld’n Kleiderk had er wal oor’n noa, mà had de tied. Mà met zien eeng’n vaa völ der gen làànd te bezeil’n.
Hier in het vlakke Freeslàànd mist e, as bedriefshulpe, toch wà de warmte van het ooldershuus. Mà ja, toen moo zô in één kèèr uut de tied was, wörd’n alles ààns. Hij kon det gecommandèèr van zien vaa, net neet meer verdrèèg’n.
Ôk ziene vrouwe Aaltje en de kinder goat gebukt ôônder het gemis van de femilie, ôônder an ’n Barg en op ’t Brook. Vrouw Aaltje zut det Albert al moand’n làànk neet lekker in zien vel zit. ‘S oamds biej ’t ett’n stelt ze vuur um, met de neuiderende Karsdaag’n, opa Derk toch mar is op te zeuk’n.
Zo gebuur’n het. In alle vrogte gung Aaltje met de trein op Hoolt’n an. Zie nam de beire kinder met. Opa Derk stun al an het station um de femilie op te wacht’n. Aaltje had het altied good könn’n vind’n met eur vaa. Gen wôônder, zie was de enigste dochter.
Thuus had mooder Dika de koffie à kloar. De wichter spöll’n as vanôôlds um het huus hen. À gauw kwam het gesprek op het ôôle thema van boer’n op het spulleke van Jan van Voorsboer en det det toch èigelijk te klein was. Doarneuist was Jan ôk nog is ne stiefkop, dent altied de èèrste vioole wol bliem’n spöll’n. Derk begrep het en zeer, ik zal wal is een kèèr noar Voorsboer goan. Hij is noe hèèmoal àllèène en wiej wordt er ôk neet junger op. Misschien köw we de beire boerderiej’n biej mekaar doon en dan kan Albert op beire bedriem’n vedan goan. Mooder Dika hef de troan’n in de ôôg’n stoan en Aaltje vlug eur vaa hôôge um ’n nekk’n hen. “As det toch is zôl könn’n.” ‘S oamds geet ze met een bliej gemood en vol hoppe wier op huus an.
‘N ààndern dag stapt opa Derk noar Jan van Voorsboer. Jan zut ‘m van de veert’n à kômm’n. Van vrogger uut wadd’n ze à kammereuire. Zie hadd’n nog biej mekaa in de klasse zett’n. Jan is bliej det e is wier wat ansproake krig. Noa ne komme koffie kump het gesprek op het àllèène weer op de boerderieje. “Het völt miej zwoar, det àllèène weer en het wark kan ‘k ôk neet good meer an.” Doar hef Derk op e wacht en hij kump met het vuurstel um Albert en Aaltje op de bèire bedriem’n te loat’n boer’n, zôdet er wier toekomst is vuur de volgende generatie.
Doar völ ne deepe stilte, mà toen zeer Jan Voorsboer zô mà, “Het is good, zô ’t noe geet kan ’t neet länger.” De beire zestigers kekk’n mekaar an en begunn’n te grijnz’n. Jan pakk’n de genèèverflesse. “Doar möw we der mar is ééne op drink’n. ”Het wörd’n ne gezelligen middag en Derk gung pas tèèng’n melkenstied wier op huus an.
Het goeie niejs wörd’n ’s oamds nog duur e belt noar Aaltje in Freeslàànd. Zie kan eur geluk neet op. “As Albert noe ôk mà met wil wark’n.” Den dag tuugt ze de karsbôôm op. At ze ’s oamds biej mekaa zit, vertelt Aaltje het goeie niejs. Albert zeg niks, mar Aaltje zut an zien ôôg’n det het good geet kômm’n. In berre wördt et goeie niejs nog is beklunk’n met ne stèèvigen knuffel. Het is männ’n wier vrog dag.
Biej Kleiboer wördt er inmiddels oaverleg um dit joar pannekooke te goan ett’n biej Jan van Voorsboer. Hij is dan ôk neet zô àllèène. Dika zörgt vuur de pannekooke. ’N ôôld’n Voorsboer knapt er hèèmoal van op. Der is ne las van ziene schoolders evöll’n. Wat e neet wèèt is, det Dika de jonge lèu ôk op de pannekooke hef e vroag’n. Het hèèle spul kump met de Karsdaag’n legèèr’n.
Dan wördt het Karsoamd. Voorsboer is nog an ‘t melk’n en Dika bakt de pannekooke met wors. De jonge lèu bint al in Hoolt’n. Zie woll’n èèrs nog noar ’n karkhof um een bleumke te zett’n op het graf van oma. Noa die tied gung’n ze ôk nog èèm’n noar het keerskes bràànd’n op ’n Canadeez’n karkhof. De wichter vund’n det zô môôi.
Hèèl veer klinkt de midwinterheurns oaver ’n Barg, of e wisselt duur de schelle klàànk’n van de doedelzakk’n. Ie loat umwiel een treuintje, àj’ zeet hoe völle jonge jongs eur lèèm’n hebt e gèèm’n vuur ôônze vriejheid.
Dan goat ze op Jan van Voorsboer an. Hoe zal e reagèèr’n. De wichter huvert à wier, at opa geet vertell’n oaver Derk met de Beer. Ie wèèt mà nôôit.
Jan hef het melk’n e doane en zut det Dika nog à wat pannekooke bakt. Wie möt die toch àmoal op ett’n dech e biej zichzelf. Dan heurt e lawaai tèèg’n ’t huus. Nee heur, gen Derk met ’n Beer.
Doar stoat ze zô mà, Albert en Aaltje met de kleinwichter. Met troan’n in de ôôg’n zut e ze binn’n kômm’n. Albert lacht, at e zien vaa en schôônvaa zut. Mooder Dika vlug dochter Aaltje hôôge um ’n hals. Zie wèèt àmoa det het good zal kômm’n.
An de pannekooke vertelt Voorsboer det e zich het leste half joar as een flakkerend keerske hef e veult, een nietig vlökske drievend op de wind.
Flakkerende Keerskes
Flakkerende keerskes, schnèèvlökskes, of en an.
Goat ze noe noar huus hen, of komt ze doar vedan.
Gebeuig’n, tèèg’n de wind in, gebeuig’n, tèèg’n will’ en dàànk.
Flakkerende keerskes, de weg is zwoar en làànk.
Ie wèèt, ôôit geet ’t gebuur’n en geet er ééne uut.
In de veert’n heur j’ de klokk’n, droovig, veer dreg het geluud.
Ne sterre, hôôge an de lôch, schient duur de kaale bèume.
Neet wakker word’n, noe nog neet, zô bange bin ‘k, dà ‘k drèume.
Flakkerende keerskes, zie zeukt de warme kökk’n.
In één kèèr flakkert ze neet meer en bint ze vôt e dökk’n.
In de veert’n nog één keerske, een vlökske zal ze ’t haal’n?
De wind blös oaver ’t kaale làànd en det in alle taal’n.
De schnèè valt noe met fôssens, tut deepe in de nach.
Is ‘t Keerske uut e flakkert of veilig thuus ebrach?
Die hoppe möw we hoold’n, al völt het nog zô zwoar.
Mekaare biej de hàànd pakk’n en dan wier veerder goan.
Buut’n is het iezig kôôld. Het löp noar Mirrewinter.
Ôônder ’n Karsbôôm met mekaa, de allerneuist’n bint er.
Flakkerende keerskes, verlangend noar het lech
Een vlökske, nietig, op de wind, zô biw we ôônderweg.
Iedereene is ter stille van. De drei keerls wèèt det ze in ’t nieje joar an een àànder lèèm’n begint. De vroole stoat er met troan’n in de ôôg’n biej te kiek’n. Zelfs de wichter begriept det er iets bezunders is gebuurd.
Buut’n schient de moane helder an de lôch. Veer noar ’t zuud’n steet ne grôôte sterre. Àj’ de ôôg’n èèm’n dichte doot zeej’ de flakkerende lechjes en zô hier en doar een nietig vlökske schnèè. Het is Karsoamd op Voorsboer.
De Vèèrkàànte Viefkop
